เบ้าขาเทียมแบบปรับขนาดได้ง่ายๆ

ตัวอุปกรณ์​ใหม่ที่จะแนะนำวันนี้ เรียกว่า RevoFit​ adjustable prosthsis socket

Q:มันดียังไง?
A: มันช่วยปรับขนาดของเบ้าขาเทียม คือคนไข้หลายๆคน พอถูกตัดขาแล้ว เค้ามีปัญหาว่าตอขามันบวมๆยุมๆ เช่น ตอนเช้า เดินกับขาเทียมได้สบายดี พอตกบ่ายๆขาเทียมเริ่มหลวม เพราะตอขาเล็กลง พอหลวมก็เดินไม่สบาย หรือล้มได้ง่าย ทีนี่คนไข้ก็ต้องถอดขาออกแล้วหาถุงผ้ามาสวมตอขาหนาๆ แล้วค่อยใส่ขาเทียมอีกรอบ สักพักพอเริ่มคับ ก็ต้องถอดขาออก แล้วลดถุงผ้าสวมตอขาลง นึกออกม่ะ
ซึ่งเจ้า Revofit เนี่ยมันมาแก้ปัญหาตรงนี้ ถ้าขนาดตอขาไม่พอดี คนไข้ก็แค่หมุนๆตรงตัวปรับ(BOA dial) หมุนกึ๊ก​ๆก็เสร็จ ไม่ต้องถอดขา ใส่ถุงผ้าให้วุ่นวาย

Q:เหมาะกับขาเทียมแบบไหน
A: ใช้ได้กับทั้งขาเทียมระดับเหนือเข่า และใต้เข่า ไม่เหมาะกับขาเทียมที่ใช้ suspension พวก straps หรือ knee sleeve ซึ่งส่วนใหญ่​ที่ไทย ถ้าเป็นขาเทียมฟรีจากภาครัฐจะใช้ suspension​แบบ straps
ไม่เชิงว่าใช้ไม่ได้นะ แต่ไม่ค่อยโอ
เหมาะกับsuspension แบบ pinlock liner(อันนี้โอสุดล่ะ ความเห็นส่วนตัว)​ แบบ seal-in liner ก็ใช้ได้


Q:ที่ไทยมีขายมั๊ย
A: โพสนี้บอกก่อนว่า ไม่ได้ค่าโฆษณาใดๆ แต่ถ้าให้ทีหลังก็เอานะ ตัว RevoFit​ เป็นของบริษัท clickmedical
 https://clickmedical.co/for-patients/revofit/

เท่าที่ทราบก็มีบริษัทตัวแทนอยู่ที่ไทย คิดว่านักกายอุปกรณ์​หลายๆคนในไทยน่าจะติดต่อซื้ออุปกรณ์​ได้ไม่ยากถ้ามีคนไข้​ในไทยต้องการ หรือให้ inbox มาถามได้
ในเวปของบริษัทตามลิงค์​บน ถ้าคลิกเข้าไปดู คุณจะได้เห็นภาพชัดขึ้น เช่นใน vdo ก็มีตัวอย่างคนไข้โชว์ให้ดูค่ะ

Q: ราคา?
A: อันนี้ราคาจากสิงคโปร์​ เทียบกับค่าเงินไทยแล้วตกประมาณ หมื่นกลางๆ บาท ราคานี้หมายถึงเฉพาะ ตัว Revofit นะ ไม่รวมกับ เบ้าขาเทียม

Q: กรณีอื่นๆที่เหมาะจะใช้ BOA dial นอกจากคนไข้ที่มีปัญหาการเปลี่ยนแปลงของขนาดตอขา
A: กรณีอื่นๆ เช่นในคนไข้ ที่มีตอขาแบบ bulbous shape หรือ ดีไซน์​ต่างๆของพวก partial foot prostheses ก็สามารถ​ใช้ได้เหมาะเลย ซึ่งตรงนี้มันอยู่​ที่นักกายอุปกรณ์แต่ละคน​ว่าจะออกแบบขาให้คนไข้ยังไง มันไม่ได้มีข้อจำกัดเลยว่า ต้องทำตาม pattern ตัวอย่างทุกอย่าง

สำหรับนักกายอุปกรณ์​ที่อยากลองทำRevoFit socket ดู ก็มีบทเรียนออนไลน์ให้เรียนนะจ๊ะ ในเวปของ clickmedical company นั่นแหล่ะ เรียนจบครอสแล้ว จะได้เซท  RevoFit ฟรี 1 เซท สำหรับ test socket ดังรูป

ถ้าน้องๆนักกายฯคนไหนมีข้อสงสัยอยากสอบถาม ก็ยินดีให้คนแนะนำจ๊ะ

ปล. โพสนี้พิมพ์​ในมือถือ หากถ้อยคำตกหล่นตรงไหนก็ขออภัยด้วยค่ะ ไว้จะตรวจทานในคอมพิวเตอร์​อีกที นอกจากนี้การใช้​ถ้อยคำอาจไม่ได้สละสลวย ภาษาพูดซะเยอะ👩‍💻

ขาเทียมในเด็ก

การพิจารณาให้กายอุปกรณ์เทียมในเด็กมีหลักเกณฑ์พิจารณาที่แตกต่างกันตั่งแต่ระดับทารกแรกเกิด จนโตเป็นผู้ใหญ่  อายุการใช้งานของขาเทียมในเด็กจะมีตั้งแต่ 3 เดือน ถึง 2 ปี ขึ้นอยู่กับตัวอุปกรณ์ว่าสามารถปรับให้โตตามเด็กได้แค่ไหน ในเด็กมักจะนัดพบนักกายอุปกรณ์เพื่อตรวจสอบขาเทียมในทุก 4 เดือน เพราะเค้าจะโตไวมาก ไปจนเริ่มเข้าวัยผู้ใหญ่

เมื่อไหร่ถึงเหมาะสมที่เด็กจะได้รับขาเทียม?
กายอุปกรณ์เทียมสามารถพิจารณาให้เเก่เด็กได้ตั้งแต่เป็นทารก โดยมีวัตถุประสงค์ ในเรื่องของภาพลักษณ์ และการใช้งาน (functional mobility) อย่างไรก็ตามยังมีตัวเลือกให้ไม่มากนักสำหรับอุปกรณ์ที่จะใส่ให้ทารก

กายอุปกรณ์เทียมสำหรับขาเทียมระดับเหนือเข่าในเด็ก
การจะเลือกว่าจะให้เป็นขาเทียมแกนนอกหรือแกนในจะขึ้นอยู้กับความเหมาะสมกับเด็กแต่ละรายไป และความเห็นด้วยของผู้ปกครอง ในเด็กทารกเหมาะกับขาเทียมแบบแกนในที่ใช้ท่อแกนแบบพลาสติกเพราะน้ำหนักเบาและสวยงาม

ในบางกรณีผู้ปกครองเลือกที่จะให้เด็กใช้ขาเทียมแกนนอกมากกว่าแกนใน เพราะเหตุผลในเรื่องของความคงทน ที่แบบแกนในจะถูกหุ้มด้วยโฟมแต่งขา ซึ่งพังและสกปรกได้ง่าย แต่ผู้ปกครองบางคนอาจเลือกที่จะใช้แบบแกนในโดยไม่ต้องหุ้มกับโฟมแต่งขา เพราะเเบบแกนในสวยและน้ำหนักเบากว่า ซึ่งแกนในไม่หุ้มโฟมยังเหมาะสำหรับเด็กที่ยังดูแลการขับถ่ายเองไม่ได้ นอกจากนี้บางส่วนของขาเทียมแบบแกนในอันเดิมยังสามารถถอดมาใช้ในขาเทียมอันใหม่เมื่อเด็กโตขึ้นได้ หรืออาจใช้ shank แบบที่ปรับความยาวได้เมื่อเด็กโตขึ้นก็ได้ ซึ่งขาเทียมเเบบแกนนอกจะรีไซเคิลไม่ได้

ข่อเข้าของขาเทียม  มักจะเริ่มใช้ในคนไข้เด็กที่ฝึกทรงตัวได้เเล้ว หรือหากจะให้ก่อนหน้านั้นก็จะใช้แบบข้อเข้าที่ปลดล็อคได้ เพื่อให้เด็กนั่งงอเข้าได้ อย่างไรก็ตามการมีการศึกษาพบว่ายิ่งให้ข้อเข่าในขาเทียมเด็กตั่งแต่ช่วงฝึกเดินแรกๆ จะช่วยลดโอกาสการเดินผิดปกติ (gait deviation) ลงได้มาก

ตย ขาเทียมแบบมีข้อเข่า

ตย ขาเทียมใต้เข่าแบบแกนใน

ตย ขาเทียมระดับใต้เข่าแบบแกนนอก

กายอุปกรณ์เทียมสำหรับขาเทียมใต้เข่าในเด็ก

ขาเทียมที่สวมสะบายใช้งานได้ดีขึ้นอยู่กับเบ้าที่ดีเป็นสำคัญค่ะ และตัวยึดที่จะยึดเบ้าไว้กับตอขาในขาขาดรัดับใต้เข่าในเด็กมักจะใช้ supracondylar cuff suspension เป็นสายรัดเหนือหัวเข่าค่ะ อีdตัวนึงจะเป็น Sleeve suspension ตัวนี้ใส่สบายกว่าแต่ไม่เหมาะกับเด็กที่ซนมากๆ

บล็อกอธิบายขาเทียมแกนนอกแกนในต่างกันอย่างไร

http://artitayacenter.blogspot.com/2013/02/d.html

ขาเทียม แบบแกนในและแกนนอก

ขาเทียมหลักๆแบ่งได้สองแบบ เรียกว่า แบบแกนใน (endoskeletal or modular design) กับแบบแกนนอก (exoskeletal design) ทั้งสองแบบมีความแตกต่างกันมาก แบ่งได้ง่ายตามวัสดุที่นำมาทำส่วนที่เป็นก้านแทนขาที่หายไปค่ะ
ขาเทียมหลักๆจะประกอบด้วย
 1. socket คือส่วนที่ใช้คลุมตอขาไว้ เป็นส่วนที่จะยึดขาเทียมไว้กับตอขา
2. pylon คือส่วนที่เป็นก้านแทนขาที่หายไปเป็นตัวแบ่งระหว่างขาเทียมแกนในและแกนนอก
 3. เท้าเทียม ที่ใช้กันมากในไทยจะเป็น SACH foot ดังรูป 1.1
       SACH foot เป็นเท้าเทียมเหมาะสำหรับใช้ใส่เดินแบบไม่ผาดโผน ประมาณคนวัย 60 (ถ้าอธิบายเป็นทางการ จะอยู่ในกลุ่ม functional level 2 ถึง 3 ) แต่ถ้าเป็นคนไข้ที่มี activity เยอะๆ ก็จะมีเท้าเทียมที่รองรับการทำกิจกรรมต่างๆให้เลือกอีกมาก ไม่ว่าจะแบบปืนขึ้นบันได หรือผ่อนแรงตอนวิ่ง
4. ข้อต่างๆ ได้แก่ ข้อเข่า ข้อสะโพก ขึ้นอยู่กับระดับการขาดของขาว่าข้อไหนหายไป
5. suspension คือสิ่งที่จะยึดขาเทียมไว้กับตอขา อาจเป็นแบบสายรัด หรือใช้ระบบ suction

ย้ำว่าทุกส่วนประกอบมีดีไซน์ให้เหลือหลากหลายมาก และเทคโนโลยีก็พัฒนาตัวเลือกใหม่ๆออกมาเรื่อยๆ

1.1 ขาเทียมแกนใน

ขาเทียมแบบแกนใน อันนี้เป็นภาพแสดงโครงสร้างภายใน หลังจากที่คนไข้ลองใส่ลองเดินเป็นที่เรียบร้อยแล้ว ขาเทียมแกนในจะถูกหุ้มด้วยโฟม (cosmetic foam) ซึ่งจะทำให้ได้สีและรูปลักษณ์เหมือนขาจริงมาก  ส่วนที่เป็น socket ทำได้้ทั้งเป็นพลาสติกแข็งอย่างในภาพหรือจะ laminate (การขึ้นรูปด้วยเรซิ่น) ส่วนที่เป็น pylon ก็มีให้เลือกหลายชนิดค่ะ ไม่ว่าจะทำมาจาก อะลูมิเนียม ,ไททาเนียม, stainless-steel แล้วก็มาต่อกับเท้าเทียม  แบบแกนในมีข้อดีกว่าแกนนอกตรงที่ ปรับแก้ง่ายกว่า ใช้เวลาทำสั้นกว่า (พอประกอบเสร็จต้องให้คนไข้ลองใส่แล้วจัด alignment อีกครั้ง เรียกว่า adjust) มีความหลายหลายที่จะเลือกส่วนประกอบ(component)มากกว่า เช่นข้อเข่า เท้าเทียม น้ำหนักก็เบากว่าค่ะถ้าเทียบกันในระดับของขาขาดตั้งแต่เหนือเข่า การใช้งานและความสวยงาม ตอนนี้หลายรพ ในไทยเริ่มเปลี่ยนมาทำขาเทียมแบบแกนในกันมากแล้ว นับเป็นเรี่องดีให้ผู้พิการที่ใช้สิทธิ พรบ คนพิการ ในการรักษามีโอกาสได้รับอุปกรณ์ที่มีการพัฒนามากขึ้น

ขาเทียมแบบแกนนอก เป็นแบบที่ทำกันมาแต่ดั้งเดิม ยังพบว่าใช้ขาเทียมประเภทนี้กันอยู่ทั่วไปในประเทศไทย ขาเทียมแบบนี้ทำจากแกนที่เป็นไม้ แล้วเคลือบด้วยเรซิ่น  แบบนี้ไม่ได้มี component ให้เลือกนัก (ทั้งการยึดกับตอขาโดยสายรัด, ข้อเข่าแบบเดียว,เท้าแบบเดิม)