โรคข้อกับกายอุปกรณ์

กายอุปกรณ์ หมายถึงอุปกรณ์ทางการแพทย์ต่างๆที่ใช้กับร่างกาย  ในความหมายที่ใช้ในปัจจุบัน มักจะหมายถึงอุปกรณ์ที่ใช้กับร่างกายเพื่อช่วยเหลือการเคลื่อนไหว เช่น แขนเทียม ขาเทียม อุปกรณ์ประคองหรือดามหลัง อุปกรณ์ดามมือ เป็นต้น กายอุปกรณ์แบ่งได้ 2 ประเภท ได้แก่ กายอุปกรณ์เทียมและกายอุปกรณ์เสริม

กายอุปกรณ์เสริม (orthosis) คือ กายอุปกรณ์ต่างๆที่ใช้เพื่อเสริมการทำหน้าที่ของอวัยวะที่มีปัญหาในการทำงาน เช่น อ่อนแรง เจ็บปวด เสื่อมสมรรถภาพ เป็นต้น อาจเรียกชื่อสามัญว่า อุปกรณ์เสริม อุปกรร์ดาม หรือประคอง (splint หรือ brace ก็ได้)

กายอุปกรณ์เสริมสำหรับมือ ในโรคข้อ

เพื่อช่วยลดอาการบวม , ปวด , carpal tunnel ,หรือแก้การผิดรูป( Swan neck, Boutonniere) เป็นต้น

กายอุปกรณ์เสริมสำหรับเข่า ในโรคข้อ

ภาพแสดง การถูกทำลายของข้อเข่าในผู้ป่วยโรคข้อ (ขวา)

เป้าหมายของการใส่กายอุปกรณ์เสริมคือ เพื่อลดความเจ็บปวด และ เพิ่มความสามารถในการขยับข้อต่อนั้นๆ

ตัวอย่าง กายอุปกรณ์เสริมสำหรับข้อเข่า Unloader Knee brace

ภาพแสดงแนวแรงจาก knee brace  (ขวา) ที่ช่วยยกพยุงส่วนของข้อเข่าที่ยุบตัวเพราะเสียหายจากพยาธิสภาพในโรคข้อ  

รองเท้าสำหรับโรคข้อ (Rheumatoid arthritis shoes)     ลักษณะรองเท้า เป็นรองเท้าตัดเฉพาะบุคคล เพื่อปรับเฉพาะตามความผิดรูปของเท้า หน้ากว้าง  มีส่วนรองรับอุ้งเท้าเพื่อกระจายแรงที่กระทำต่อเท้าโดยทั่วถึง มี cushion part สำหรับซับแรงกระแทกไม่มีจุดกดเจ็บ มี Rocker sole ช่วยลดแรงที่กระทำต่อข้อ MTP ขณะเดิน ในกรณีที่อาการรุนแรงมาก รองเท้าอาจใช้ร่วมกับ อุปกรณ์เสริมดามข้อเท้า (ankle foot orthoses), ไม้เท้า, ไม้ค้ำยัน เป็นต้น